Een traan is voor mij een van de grootste geschenken die ik ontvang van mijn cliënten. De traan toont mij dat er vertrouwen is om iets van jezelf te laten zien. Toch schrikken veel mensen ervan of proberen ze de tranen zo lang mogelijk te onderdrukken. Om de schroom wat weg te nemen en als uitnodiging om tranen te laten vloeien en niet tegen te houden, heb ik dit stukje geschreven.
Waarom komen er tijdens de behandeling vaak tranen in mijn ogen?
Veel mensen zien op tegen een meer intieme massage, een diepgaande behandeling of lichaamswerk, omdat ze bang zijn voor de tranen die kunnen komen. Een vloedgolf van tranen kan verwarrend zijn, want je geniet van de massage en toch komt daar ineens verdriet naar boven. “Ik ben toch geen huilebalk”, zeg je tegen jezelf. Maar daarmee doe je jezelf tekort en laat je je misschien teveel leiden door (oude) maatschappelijke opvattingen.
Is huilen tijdens een sessie gezond?
Nieuwe inzichten laten zien dat huilen heel gezond is. En dat een traan duidt op het loslaten van oude spanningen in je lichaam en geest. Het limbisch systeem in onze hersenen controleert onze emoties, reacties op prikkels, gedrag en herinneringen. “Wanneer de zenuwuiteinden in onze weefsels worden gestimuleerd, is het niet ongebruikelijk dat hierdoor vastzittende emotionele herinneringen vrijkomen, zelfs als je misschien geen gevoel van trauma of verdriet voelt”, aldus Amy Olthoff (directeur van Spa Nalai in New York).
Is het wel normaal dat ik elke keer moet huilen als ik gemasseerd word?
Je kunt erop vertrouwen dat je niet de eerste persoon bent die op tafel huilt en dat je ook niet de laatste zult zijn. Dat is een hele normale reactie, zeker als je zo nu en dan gestressed of gespannen bent of lastige momenten hebt doorgemaakt. De ontspanningsruimte in je lichaam en geest zorgt ervoor dat er een ontlading komt van vastgelegde gevoelens, of dit nu verdriet, boosheid of opwinding is. Die opgekropte emotie laat vaak los in de vorm van tranen.
Kwetsbaar zijn is best eng, vooral in een onbekende omgeving en met een therapeut die je misschien nog niet eerder hebt ontmoet. Maar al kan het best intens zijn om bij je gevoel te komen, toch kan het een zeer helende ervaring zijn, waarna je je een stuk lichter voelt.
Wat kan me hierbij helpen?
Of je nu voor massage, lichaamswerk of een andere behandeling komt, het is een goed idee om vóórafgaand aan de behandeling iets te delen over hoe het met je gaat, over je emotionele toestand en je zorgen. Dit zorgt ervoor dat ik als behandelaar met meer empathie en volle aandacht bij je kan zijn en de juiste instelling heb om jou het beste te helpen. Dat kan in de vorm van een niet-oordelende aanraking en houding tijdens je kwetsbare momenten. Soms voel je je wat verward na een behandeling. Dit komt omdat je gedachten en gevoelens opnieuw worden gerangschikt, wat uiteindelijk leidt tot meer helderheid van geest.
Wat doe je als iemand tranen heeft?
Veel therapeuten bieden een tissue aan en laten de cliënt vervolgens even alleen. Zelf blijf ik juist bij je en houd ik oogcontact. Zo kan ik meevoelen wat jij voelt, want “gedeelde smart is halve smart”.
Er zijn niet altijd woorden nodig, die komen vaak pas later. In plaats van vragen te stellen kijk ik vaak rond en in de tranen, om te zien welke kleine of grote patronen de tranen willen onthullen. Want niet alle tranen zijn hetzelfde. Het menselijk lichaam produceert drie soorten: basale tranen, die een olieachtige laag over de oogbal vormen om te voorkomen dat het uitdroogt; reflex, die verschijnen wanneer een oog geïrriteerd wordt door bijvoorbeeld stofdeeltjes of het sap van een gesneden ui; en psychogeen, die om emotionele redenen worden afgestoten. Omdat emotionele tranen een hoger eiwitgehalte hebben, zijn ze dikker en rollen ze langzamer over je wang.
Waarom moeten we vaak tegelijk huilen en lachen, maar kunnen we niet tegelijk huilen en zingen?
In het recent vertaalde “Het boek der tranen” van Heather Christle wordt hier aandacht aan besteed. Het boek is een aanrader, want al worden er geen eenduidige antwoorden gegeven, er wordt alle ruimte gegeven aan de schoonheid van tranen. Heather legt ook uit dat het bijna onmogelijk is om tegelijkertijd te zingen en te huilen. “De keelspieren kunnen niet tegelijkertijd het bevel gehoorzamen om noten te vormen en het bevel om zichzelf open te houden om de zuurstofopname te maximaliseren, een bevel dat huilen onbewust uitlokt”. Daarom komt Heather Chrisle tot de conclusie dat het tegenovergestelde van huilen niet lachen is, maar gezang. “Beide uitersten zijn waardevolle momenten, wanneer je behoefte hebt om te zingen en de momenten waarop je stem breekt en er een traan verschijnt.”
Soms zijn er geen woorden voor
Een van de waardevolle inzichten van Heather Chrisle is, dat huilen een limiet markeert: Huilen ontstaat wanneer mensen de limiet hebben bereikt van wat in woorden kan worden gezegd en wat ze zelf kunnen beheren. Dit betekent niet dat hun woorden tot op dat moment noodzakelijkerwijs goed of waar zijn of te vertrouwen zijn. Maar het betekent wel dat er een “breaking point” is bereikt. Het betekent dat het tijd is om aandacht te besteden aan de systemen en gevoelens waarnaar de tranen verwijzen.
